روش صحیح آبیاری درختان

آبیاری مناسب درختان، یکی از بهترین راه ها برای سالم نگه داشتن آنها و جلوگیری از بروز هرگونه تنش است. برخی از افراد بر این باور هستند که برای بهره وری و عملکرد بالای درختان باید زیادی به آنها آب داد و معمولا بیش از حد درختان را آبیاری می کنند. آیا می دانید این روش اشتباه می باشد و در واقع آبیاری بیش از حد نیاز درختان نه تنها باعث افزایش عملکرد نمی شود بلکه خود یک تنش محسوب شده و به دنبال خود مشکلات زیادی را ایجاد می کند.

روش صحیح آبیاری درختان

و اما آبیاری درختان باید بر چه اساسی باشد؟ و چه زمانی باید درختان را آبیاری کنیم؟ آب مورد نیاز درختان و نیاز آبی درختان میوه به چه مقدار است؟ در ادامه با ما همراه باشید.

هدف از آبیاری درختان چیست؟

تامین آب کافی برای ادامه زندگی درخت
خنک کردن خاک و هوای اطراف گیاه
اضافه کردن کود کشاورزی به آب و تغذیه ی ریشه ای
حفاظت از گیاهان در برابر تنش های محیطی مانند خشکی
کمک به رشد و سرسبزی و عملکرد بهتر درختان
حلالیت بهتر مواد غذایی در آب و جذب آنها از طریق ریشه

هر چند وقت یک بار به درختان آب دهیم؟ نیاز آبی درختان میوه چه مقدار می باشد؟

متأسفانه هیچ برنامه مشخص و قطعی برای آبیاری درختان وجود ندارد. اینکه هر درخت چند وقت یک بار باید آبیاری شود به عوامل مختلفی مانند اندازه درخت، زمان آبیاری، شرایط و بافت خاک، شرایط آب و هوایی، محتوای رطوبت خاک، عمق سیستم ریشه و توانایی درخت برای مقاومت در برابر خشکسالی بستگی دارد. آبیاری با مقدار مناسب برای استحکام و سلامت درختان ضروری است و آبیاری زیاد یا کم هر دو می تواند مضر باشد.

بهترین راه برای تعیین زمان نیاز درختان به آب، بررسی خاک است. خاک اطراف درخت را در عمق ۳۰ سانتی متری بررسی کنید در صورتی که خاک خشک باشد نیاز به آبیاری می باشد. زیاد از حد خشک یا مرطوب نگه داشتن خاک خود یک تنش است و باعث می شود درخت بیشتر در معرض بیماری و مشکلات مختلف قرار بگیرد. بهترین زمان آبیاری صبح یا عصر می باشد در این زمان ریشه ها فرصت جذب آب بیشتری را دارند.

بهترین روش آبیاری درختان میوه

در آبهای شیرین رطوبت و تماس آب با طوق و تنه ی درخت باعث بروز بیماریهای قارچی میشود. پس باید توجه داشته باشید جویه ها و تشتک ها طوری طراحی شود که آب با تنه تماس نداشته باشد.

مقدار آب مورد نیاز درخت جوان:

درختان جوان برای یک تا دو سال اول نیاز به مراقبت و توجه بیشتری دارند. در این مدت، درختان روی رشد ریشه های خود تمرکز می کنند و توان خود را برای گسترش ریشه صرف می کنند. اگر مقدار آبیاری درختان جوان کمتر از نیازشان باشد، رشد و گسترش ریشه با سرعت کمتری صورت می گیرد.

اما شما می توانید با تامین مقدار آب مورد نیاز درخت، به رشد ریشه ها کمک می کنید و در عین حال رشد ساقه و برگ را نیز تقویت می کنید. درختان تازه کاشته شده مناطق سردسیری را دو بار در روز، در روزهای اول کاشت و هفته ای یک بار از هفته ی دوم بعد از کاشت در فصل رشد آبیاری و نیاز آبی درختان میوه را تامین کنید. البته نیاز آبی در درختان متفاوت بوده و مثلا مرکبات به آب بیشتری نیاز دارند.

در مناطقی که با خشکسالی رو به رو است برای کاشت درختان جدید باید گونه های متحمل به خشکی را انتخاب کنید. درختان مقاوم به خشکی با آب و هوای خشک سازگار هستند و نه تنها رشد بهتری دارند، بلکه به شما در صرفه جویی مصرف آب نیز کمک می کنند.

مقدار آب مورد نیاز درخت بالغ:

ریشه های یک درخت بالغ گسترش یافته است، بنابراین توان خود را صرف رشد رویشی بیشتر و عملکرد بالاتر می کنند. درختان بالغ را یک تا دو بار در ماه آبیاری کنید. اما این میزان برای همه درختان یکسان نیست و با توجه به شرایطی که گفته شد متفاوت می باشد. مثلا در شرایط خشکسالی و شرایط آب و هوایی گرم منطقه، میزان نیاز درختان به آب بیشتر می باشد. درختان بالغ به دلیل ارتفاع و عرض تنه بیشتر به آب احتیاج دارند.

یکی دیگر از عواملی که آب مورد نیاز درختان و همچنین نیاز آیی درختان میوه را افزایش می دهد آب و هوای گرم می باشد که باعث تبخیر آب از سطح خاک و شاخ و برگ درختان می شود.

شرایط و بافت خاک هم یکی از عواملی است که میزان آب مورد نیاز درختان و دفعات آبیاری را تعیین می کنند. به طور مثال خاکی با بافت رسی آب بیشتری را در خود نگه می دارد و دیرتر خشک شده و نیاز به آبیاری می باشد اما خاک های سبک و شنی ظرفیت نگهداری آب پایین تری دارند و آب بیشتری برای آبیاری نیاز دارند.

روش های مختلف آبیاری درختان:

آبیاری غرقابی:

در روش آبیاری غرقابی تمام سطح زمین یا باغ بدون ایجاد محدودیتی آبیاری می شود. در آبیاری غرقابی تمام سطح خاک با لایه ای از آب پوشیده می شود و آب هنگام جاری شدن بر سطح خاک به درون آن هم نفوذ می کند. در این روش میزان آب مصرفی افزایش یافته و هدر رفت آب زیاد می باشد.

آبیاری بارانی:

انتشار آب به وسیله تجهیزات آبیاری به شکل قطره های باران در زمین های کشاورزی را آبیاری بارانی می گویند. در این روش آب با فشار از روزنه های تعبیه شده در تجهیزات مختص آبیاری خارج شده و در زمین مانند قطرات باران پخش می شوند. در این نوع آبیاری میتوان برخی ترکیبات خاص مثل کودهای ریزمغذی را در منبع آب حل نمود تا تغذیه بصورت برگی و ریشه ای انجام شود.

آبیاری شیاری (نشتی):

در زمین های مسطح از آبیاری شیاری یا نشتی استفاده می کنند. در این روش شیارهایی در طول ردیف های کاشت ایجاد کرده و آب را از شیار اصلی به سمت شیار مربوط به هر ردیف هدایت می کنند. شیارهای ایجاد شده باید کم عمق و نسبت به جوی ها فاصله ی آنها کمتر باشد. سرعت حرکت آب باید در این روش آهسته باشد.

آبیاری قطره ای:

در این روش پای درختان لوله های ایجاد می کنند که در هر ساعت مقداری آب را در پای درخت میچکاند. آبیاری قطره ای یکی از بهترین روش های آبیاری مدرن است. این روش بیشتر در باغبانی و مناطقی که میزان رطوبت خاک کم بوده اجرا می شود.

آب از طریق قطره چکان ها که در تیپ های آبیاری تعبیه شده در پای درختان یا پهن شده در سطح زمین است، به پای گیاه می رسد. آبیاری قطره ای باعث صرفه جویی در مصرف آب و کارایی بیشتر می شود. در ابیاری قطه ای و شیاری میتوان کود ها ی NPK هیومیک اسید را همراه آبیاری به گیاه داد.

آبیاری زیر سطحی:

آبیاری زیر سطحی نوعی از آبیاری قطره ای است البته در روش زیر سطحی تمام تجهیزات و لوله های آبیاری در زیر خاک جاگذاری می شوند. مزایای آبیاری زیر سطحی نسبت به قطره ای در این است که با اجرای این روش در مزارع تبخیر آب به حداقل می رسد.