ماده آلی خاک

 

خاک از چهار قسمت مواد معدنی، ماده آلی، آب و هوا تشکیل شده است. ماده آلی خاک شامل بقایای گیاهی و جانوری، سلول و بافت های جانداران خاک و مواد حاصل از ریشه و میکروب های خاک است. در بیشتر خاک هـا مـواد آلـی خـاک حدود ۰/۱ درصد می باشد. ترکیب شیمیایی ماده آلی تقریباً ۵۰ درصد کربن، ۵ درصد نیتـروژن، ۰/۵ درصـد فسفر، ۰/۵ درصد گوگرد، ۳۹ درصد اکسیژن و ۵ درصد هیدروژن اسـت، البتـه مقـدار ایـن عناصر از خاکی به خـاک دیگـر مـی توانـد در نوسـان باشـد.

 

وجود ماده آلی علاوه بر اینکه نشان دهنده سلامت و کیفـیت خاک است، عامل مناسبی برای باروری خاک به شمار می رود و بـاعث بهبـود شـرایط خاک دانـه سـازی، وضـعیت تخلخـل و نفوذپذیری خاک می شود.

 

نقش فیزیکی مواد آلی در خاک:

 

ماده آلی در خاک به علت تولید مواد چسبنده باعث چسـبیدن ذرات ریز خاک به یکدیگر می شوند. در خاک های دارای مواد آلی فضاهای خالی خاک به وسیله آب و هوا پر می شود و عمل تهویه در خاک به خوبی صورت می گیرد. خاک هایی که دارای مـاده آلی کمی هستند یا اصلا ندارند سرعت حرکت آب در آنها آهسته می باشد و تهویه به خوبی صورت نمی گیرد و به دلیل فضاهای خالی بین ذرات خاک ظرفیت نگهداری آب در خاک کاهـش می یابد.

 

نقش شیمیایی:

 

ظرفیت جا به جایی عناصر در خاک از ویژگی های مهم خاک می باشد که تاثیـر زیادی بر حاصلخیزی و کیفیت خاک دارد. مـیزان درصد ماده آلی در خاک تاثیر زیادی بر ظرفیت تبادل ذرات در خاک دارد. هرچه خاک دارای درصد بالایی از ماده آلی باشد جابه جایی عناصر به درستـی و بهتر صورت گرفته و خاک با کیفـیت تر و حاصلخیز تر می باشد.

 

نقش تغذیه ای:

 

در اثر تجزیه ماده آلی، مواد معدنی قابل جذب برای گیاه در خاک افزایش می یابد. که با تـوجه به نوع ماده آلی تجزیه شده یه سری از عناصر مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، منگنز، روی، مس و … در دسترس گیاهان قرار می گیرد. هرچه درصد مواد آلی در خاک بیشتر باشـد این مواد پس از تجزیه باعث تقـویت و غنی سازی بیشتر خـاک می شوند.

 

فواید استفاده از مواد آلی و تاثیر آن بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک:

 

  • افزایش کربن آلی خاک
  • تقویت ساختمان خاک و افزایش میزان تهویه با افزایش مـاده آلی
  • افزایش آب قابل استفاده گیاه به دلیل افزایش میزان خلـل و فرج خاک
  • افزایش میزان فعالیت میکرو ارگانیسم های مفید خاکـزی
  • افزایش سطح عناصر غذایی خاک
  • تعدیل ph خاک در اثر تولید اسیدهای آلی و آزادسـازی عناصر تثبیت شده توسط خاک
  • افزایش رشد محصول به وسیله بهبود توانایی خاک در ذخـیره و انتقال آب و هوا
  • بالابردن مقاومت گیاه نسبت به بیماری های ریشه ای و بـرگی

 

به طور کلی استفاده از ماده آلی تاثیر بسیار زیادی بر خصوصیات فـیزیکی و شیمیایی خاک می گذارد. برای بالا بردن میزان مواد آلی در زمین های زراعی و باغی، استفاده از اسید هیومیک و کودهای دامی فرآوری شده گزینه بسیار مناسبی اسـت. اما برای افزایش ماده آلی در باغـچه و گلدان می توانید از تفـاله چای، تفاله قهوه، پوست موز، پوست تخم مرغ، صدف، قرص آسپیرین، خاکستر استفاده کنید.

 

ماده آلی خاک
ماده آلی خاک

 

افزایش ماده آلی در مزارع و باغات:

 

اسید هیومیـک:

 

هیومیـک از واژه هوموس گرفته شده، بقایای تجزیه شده از مواد آلی بوده که سالهای زیادی توسط میکروارگانیسم های مفید خاک تجزیه شده است. هیومیک اغلب به رنگ قهوه ای تیره تا مشـکی می باشد. هیومیک باعث افزایش ریشه زایی، نگـهداری بیشتر آب در خاک، افزایش شادابی و سـلامت گیاه، بهبود و اصلاح بافت و ساختار خاک و … می شود. از اسید هیومیک می توانید به عنوان تحریک کننده رشد و افزایش ماده آلی خاک و جذب بهتر عناصر غذایی جهت حاصلـخیزی بیشتر خاک در مزارع و باغات و برای انواع درخت، درختچه استفاده کنید.

 

کود دامی فرآوری شده:

 

کود دامـی پوسیده شده دارای عناصر پتاسیم، ازت و فسفر در درصدهای مخـتلف می باشد. مواد مغذی موجود در کود دامی شاید بسیار کمتر از کودهای غنی شده آماده باشد اما میزان کربن موجود در آن که از ماده آلی به دست می آید برای غنی کردن خاک و افـزایش ماده آلی خاک بسیار موثر است که این مـیزان در مصرف کودهای شیمیایی معمولا کمتر است.

 

افزایش ماده آلی در باغچه و گلدان:

 

تفاله چای:

 

چندین روش برای استفاده چای جهت بهبود سلامتی و افزایش ماده آلی خاک پیشنهاد شده است. کمپوست چای یک منبـع غنی از اکسـیژن است که شامل تعداد زیادی باکتری هوازی مفید می باشد. این باکتری ها خاک را بارور و سالم و به کاهش علف های هرز و حفظ آب در خـاک کمک می کند. لازم به ذکر است که چـای دارای خاصیت اسیدی است و برای گیاهانی مناسب تر است که محیط اسیدی خاک را دوست دارند.

 

تفاله قهوه:

 

پودرهای قهوه اسیدی نیستند و برای بالا بردن سطح نیتروژن خاک کاربرد دارند. این پودر دارای مقـدار زیادی نیتروژن است و می تواند به گیاهان شما کمک کند تا سریع تر رشد کنند. پودر قهوه همچنین دارای پتاسیم و فسفر نیز می باشد و سه ماده مورد نیاز برای رشد گیاه را دارد و سـبب افزایش ماده آلی خاک می شود.

 

پوست موز:

 

پوست موز دارای مقدار زیادی کلسیم، فسفر و پتاسیم می باشد که برای سلامت خاک ضروری می باشد. برای اضـافه کردن پوست موز به منظور افزایش ماده آلی خاک، می توانید آنها را قطعه قطعه کنید و به خاک اضافه کنید و هم می توانید آنها را خشک کنید و بعد از آسیاب کردن به خاک اضـافه کنید.

 

پوست تخم مرغ:

 

پوست تخم مرغ سرشار از کلسیم می باشد. می توانید پوسـت تخم مرغ را روی سطح خاک اطـراف گـیاهان بریزید. پوست تخم مرغ به دور شدن حشرات مزاحم کمک می کند و یا با اضافه کردن آن به خاک به دلیل کلسـیم بالا باعث کاهش اسیـدیته ی خاک می شود.

 

صدف:

 

افرادی که در مناطق ساحلی زندگی می کنند می توانند تعـدادی صدف جمع آوری و آنها را خرد کنند. استفاده از صـدف خرد شده به دلیل وجود کربنات کلسیم در آنها به تقویت بهتر و افزایش ماده آلی خاک کمک می کند. کاربرد صدف در خاک مناسب گیاهانی است که در خاک قـلیایی قرار دارند.

 

آسپیرین:

 

تحقیقات نشان داده که وقتی آب حاوی آسپیرین به صورت مستقیم در داخل خاک ریـخته می شود و یا بر روی گیاهان اسپری می شود به افزایش رشد آنها کمک زیادی می کند. اسید سالسیلیک آسپیرین ماده ای است که به طور طبیـعی در گیاهان در مقادیر کمی سـاخته می شود. این ماده نه تنها باعث افزایش رشد می شود بلکه با افزایش سیستم ایمنی گیاه باعث مقاومت آن در برابر بیـماری ها می شود.

 

خاکستر:

 

خاکستر دارای خاصیت قلیـایی بالا و همچنین مقادیر زیادی پتاسیم و کلسیـم می باشد که باعث افزایش مواد آلی خـاک و برای کمک به شکـوفه دادن و گل دادن گیاهان مناسب می باشد.

 

دیگر مطالب وبسایت

 

 

محصولات فروشگاه نهال سیروس

 

 

فروشگاه نهال سیرویس مجموعه ای متشکل از کارشناسان مجرب در حوزه های تخصصی نهال و گیاه و خدمات، همواره در تلاش است. تا خدمات با کیفیتی به شما ارائه دهد.

برای سفارش نهال و گیاه با شماره های ۰۹۱۲۲۱۲۷۶۹۸ ، ۰۲۱۷۶۳۰۸۱۰۲ تماس بگیرید.

موفق باشید.